Tỉnh táo trước các “tư vấn” ngành nghề trên mạng

  • 17/07/2024
  • 1298

(LĐXH) - Trào lưu “góc khuất” ngành nghề, nhiều ngành học bị các TikToker rêu rao là “vô dụng”, “học xong thất nghiệp”, “không có tương lai”... đã đưa đến những mảng màu tiêu cực nhiều hơn tích cực. Theo các chuyên gia, thí sinh cần tỉnh táo, không hoang mang trước các “tư vấn” trên mạng xã hội.

Thí sinh hoang mang

Nhóm Facebook có tên gọi “Đại học (ĐH) đừng học đại” với hơn 2 triệu thành viên xuất hiện nhiều bài viết với chủ đề “Góc khuất ngành nghề” như: “Góc khuất ngành kiến trúc”, “Góc khuất ngành công nghệ thông tin”, “Góc khuất các ngành bạn đã biết chưa?...”.

Thí sinh cần cẩn trọng với trào lưu “góc khuất” ngành nghề.

Ngay dưới các bài viết này là hàng trăm, thậm chí hàng nghìn lượt bình luận, đánh giá (review) về những ngành nghề đó. Có người khen, nhìn nhận tích cực nhưng cũng có bình luận mang tính tiêu cực, thậm chí “lột trần” nhiều điều không mấy tốt đẹp về ngành nào đó khiến thí sinh hoang mang với quyết định của mình.

“Thầy nói các em học sinh lớp 12 nghe, các em hãy bỏ ngay những ngành như: Thiết kế thời trang, Xã hội học, Hán nôm, Bảo tàng học... Những ngành này học xong không có việc làm và 100% thất nghiệp chứ không phải 99% thất nghiệp. Hoặc học xong sẽ chẳng có nơi nào nhận, còn nếu có thì lương cũng không nỡ đếm nổi…”, trích lời của một TikToker

Trước đó, các ngành học như: Quản trị kinh doanh, Ngôn ngữ Anh, Marketing, Quản trị nhân sự... cũng được các TikToker liệt kê là những bằng ĐH vô dụng nhất. Các cá nhân đăng tải những clip này khuyên các bạn trẻ không nên đăng ký học những ngành này.

Hoặc dưới chủ đề về “Góc khuất ngành truyền thông như báo chí, quan hệ công chúng” có hàng trăm bình luận: “Dễ đi… tù tốp 2 sau kế toán”; “Cái gì cũng biết nhưng chả giỏi cái gì, quay, dựng, tốt nghiệp rồi nhưng vẫn hoang mang không biết nên làm cái nào cho tốt”;

“Ngành này lương thấp, phải đa nhiệm cùng tính đào thải cao”; “Ngành này không cần đi học ĐH cũng có thể làm được, chỉ cần biết… nhậu và có ngoại hình…”.

Thậm chí, những Tiktoker này cũng không ngại ngùng trả lời các câu hỏi của thí sinh liên quan đến các trường ĐH mà gần như không hiểu gì về những ngành học này.

Thực tế, không ít thí sinh lớp 12 đã xem các bình luận này như nguồn tham khảo trong việc đưa ra quyết định lựa chọn ngành học trong tương lai.

Yêu thích ngành Tâm lý học, Thùy Chi, thí sinh lớp 12 (Hà Nội) đã dành không ít thời gian tìm hiểu để chuẩn bị đăng ký xét tuyển sớm thông qua các hội nhóm như: Luyện thi ĐH, review chọn ngành, trường... Tuy nhiên, bên cạnh thông tin về chương trình dạy, lợi thế nghề, ưu điểm học tập... Thùy Chi cũng bị thu hút bởi những bài viết về góc khuất ngành nghề. 

“Đa số bình luận có xu hướng tiêu cực, nói về “mặt tối” nhiều hơn. Điều đó khiến em cảm thấy lung lay quyết định. Trước đó, em hơi phân vân vì nhiều người nói học ngành này ra trường không có việc làm, học tâm lý phải có vấn đề về tâm lý mới học, nguy cơ phơi nhiễm với các rối loạn tâm lý tinh thần cao...”, Thùy Chi chia sẻ.

Tương tự, Minh Quân, thí sinh lớp 12 (quận Bình Thạnh, TPHCM) cũng thấy hoang mang sau khi đọc các bài viết tìm hiểu “góc khuất” ngành học. Quân cho biết, đa số thông tin đều nằm ngay website tuyển sinh của các trường và đều là tích cực, không hề nêu nhược điểm hay hạn chế của ngành học.

“Em và các bạn phải hỏi kinh nghiệm từ anh chị đi trước, tìm sự tư vấn trên các hội nhóm review trường ĐH, luyện thi ĐH 2024, kinh nghiệm làm nghề...”, Quân nói.

Cần suy xét thấu đáo 

Chia sẻ về vấn đề trên, ThS Trần Nam, Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc Gia TPHCM) cho biết, bản chất vấn đề là sự tò mò, hiếu kỳ cộng với thiếu thông tin trong xã hội về ngành học của thí sinh. Khi gặp các bài viết với chủ đề không mấy tích cực, sự mông lung trong việc chọn ngành, nghề của thí sinh là có.

Nhưng để chọn ngành phù hợp, đam mê để theo đuổi, thí sinh lưu ý cần tìm hiểu thông tin đa chiều như: Chương trình đào tạo, học phí, học bổng, hoạt động hỗ trợ người học, ký túc xá, cơ hội nghề nghiệp…

“Các em cần suy xét thấu đáo để nhận biết bản thân một cách đầy đủ, đúng nhất. Mình cần gì, phù hợp với nghề, ngành, trường học nào. Trong xã hội hiện đại, để thành công trong sự nghiệp, chuyên môn vững chắc và thái độ chuẩn mực là yếu tố nền tảng”, ThS Nam lưu ý.

Ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc tuyển sinh Trường ĐH Công Thương TPHCM cho rằng, các TikToker có thể nói đúng trong một vài trường hợp chứ không phải đúng tất cả.

“Có ngành thu hút thí sinh, có ngành ít thí sinh quan tâm là do ảnh hưởng của nền kinh tế và sự phát triển của công nghệ. Ngành nào cũng có người thất nghiệp những vẫn có người kiếm được rất nhiều tiền”, ông Sơn nói.

Giới chuyên gia giáo dục cho rằng, phụ huynh và thí sinh cần tỉnh táo, phân tích kỹ, tham vấn trước khi quyết định và không “lung lay” trước các “tư vấn” thiếu tin cậy trên mạng xã hội.

Để lựa chọn ngành nghề, thí sinh cần tìm được ra sở trường, đam mê, xem dự báo xu hướng việc làm tương lai từ các nguồn chính thống.

Hòa Cù

Báo Lao động và Xã hội số 85